Bolwerk Manenburg

De voorgeschiedenis
Na het overlijden van de beeldhouwer Pieter d’Hont in 1997, maakte zijn werkplaats, het atelier Manenburg, een periode van leegstand en onbestemdheid door.

Plannen van de woningbouwcorporatie Mitros om het atelier te verkopen en vervolgens door de nieuwe eigenaar te laten restaureren strandden -gelukkig- op vele problemen. Intussen was bij Mitros zelf ook het besef gegroeid dat de bouwkundige plek van het atelier, het bolwerk Manenburg van bijzondere historische betekenis is. De verkoopplannen zijn daarop geschrapt.

Atelier Manenburg is één van de overgebleven stadsverdedigingswerken uit de tijd van Karel V (1500-1558), gelegen in het Utrechtse museumkwartier. Bij de restauratie zijn door de afdeling Monumenten onder andere bijzondere vloeren en originele schietgaten uit de middeleeuwen blootgelegd.

Naast Manenburg zijn er nog twee stenen bastions in Utrecht: Sonnenburg en Sterrenburg. De bolwerken werden door de Utrechtse stadsbouwmeester Willem van Noort gebouwd om de stad aan de noord- en oostzijde te beschermen. De bastions werden destijds bij hun totstandkoming (1544-1558) opgesierd met beelden. Een deel van die beelden is nog te zien bij Sterrenburg.

Op 20 oktober 2001 is atelier Manenburg feestelijk heropend door de Utrechtse burgermeester mevrouw mr. A.H. Brouwer-Korf. Dankzij de schenking van vitrines door het Prins Bernhard Cultuurfonds kunnen ook de kleinere plastieken van de beeldhouwers worden geëxposeerd. Verder heeft Mitros een gevelsteen met inscriptie aangeboden en de openingsfestiviteiten royaal gesponsord. Dit ter herinnering aan de vele jaren dat Pieter d’Hont het atelier heeft gebruikt.

Manenburg heeft naast zijn historische betekenis als bolwerk, als hoofdfunctie de werkplaats voor een beeldhouwer. Daarnaast is er een permanente kleine expositie van het oeuvre van Pieter d’Hont in de linker bovengang te bezichtigen. Tenslotte is het op beperkte schaal mogelijk enkele keren per jaar een expositie van andere beeldende kunstenaars te organiseren. In de periode vanaf de opening op 20 oktober 2001 zijn er vele activiteiten georganiseerd.

Het streven is om enkele keren per jaar een expositie te organiseren. Daarnaast op de monumentendagen, dagen van atelierroutes en andere bijzondere Utrechtse manifestaties voor een algemeen publiek open te zijn.

Verder kan er op speciaal verzoek een bezichtiging of rondleiding voor groepen worden georganiseerd. Voorwaarden daarbij zijn:
– Geen verstoring van de beeldhouwwerkzaamheden
– Een cultureel karakter van de bijeenkomst
– Een kleine tegemoetkoming in de exploitatiekosten

De afgelopen jaren hebben dergelijke bijeenkomsten ook vele malen plaats gevonden. De bezoekers zijn aangenaam verrast door de combinatie van onverwachte monumentale en historische betekenis van het bolwerk én het ambachtelijke en artistieke klimaat dat de werkplaats kenmerkt.